Τελικά πόσο μεγάλο είναι το κόστος λειτουργίας ενός κτιρίου κατά την διάρκεια του το κύκλου ζωής του και τι ποσοστό του συνολικού κατασκευαστικού κόστους αντιστοιχεί στο κόστος λειτουργίας;
Στο προηγούμενο άρθρο μας για την αειφορία των κτιρίων, αναπτύξαμε κυρίως τα σημαντικά οφέλη που έχει μια αειφόρα κατασκευή στον οικονομικό χάρτη κατασκευής του κτιρίου. Εκτός όμως από το κατασκευαστικό-οικονομικό τίμημα, σε ένα κτίριο έχει μέγιστη σημασία και το κόστος λειτουργίας για τη βιωσιμότητά του.
Κόστος λειτουργίας και ζωής της κατασκευής
Η πραγματική δοκιμασία των αειφόρων κτιρίων έγκειται στο πόσο καλά αποδίδει κατά τη διάρκεια της ζωής του κτιρίου ο σχεδιασμός που έχει πραγματοποιηθεί. Όπως αναφέραμε και στα προηγούμενα άρθρα, κάθε πρόσθετο κόστος κεφαλαίου για πράσινα κτίρια, καθώς και τυχόν αυξήσεις στην αξία της αγοράς ή στα ασφάλιστρα ενοικίασης, οφείλονται στην πραγματοποίηση των παροχών πληρότητας που σχετίζονται σε δύο βασικούς τομείς:
- στη μείωση του κόστους λειτουργίας και συντήρησης και
- στην παραγωγικότητα και τα οφέλη για την υγεία.
Σε αυτό το άρθρο θα διερευνήσουμε την εξοικονόμηση που μπορεί να επιτευχθεί με αειφόρα κτίρια από την άποψη των λειτουργικών δαπανών.
Τα κύρια οφέλη που σχετίζονται άμεσα με το σχεδιασμό των αειφόρων κτιρίων περιλαμβάνουν την μείωση του κόστους της ενέργειας από παράγοντες όπως θέρμανση, ψύξη, φωτισμός, αερισμός και μειωμένη κατανάλωση νερού. Άλλα οφέλη, όπως η μείωση του λειτουργικού κόστους και των απαιτήσεων συντήρησης, απαιτούν αποτελεσματικές διαδικασίες διαχείρισης που θα τεθούν σε ισχύ πριν την χρήση του κτιρίου, προκειμένου να αποκομίσουν τα μέγιστα οφέλη της βιωσιμότητας του κτιρίου.
Εξοικονόμηση και Πιστοποίηση
Η ενεργειακή απόδοση έχει σημαντικό αντίκτυπο στη συνολική λειτουργία του κόστους ενός κτιρίου, καθώς αυξάνονται οι τιμές της ενέργειας και η ενεργειακή απόδοση γίνεται σταδιακά ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες ώθησης στην αγορά ακινήτων. Η μείωση της χρήσης ενέργειας ενός αειφόρου κτιρίου σε σύγκριση με ένα συμβατικό κυμαίνεται από 25% – 30% (το συμβατικό κτίριο πληροί πρότυπα κτιρίων με βάση έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αμερική) έως και 35% – 50% (με βάση παρόμοια μελέτη πράσινων κτιρίων στη Νέα Ζηλανδία).
Εξοικονόμηση από την μετασκευή αειφόρων κτιρίων
Η αγορά της ανακαίνισης με σκοπό την ενεργειακή αναβάθμιση σήμερα κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος. Οι περισσότερες χώρες συνειδητοποιούν σταδιακά την σημασία της έλλειψης ενεργειακής απόδοσης του υφιστάμενου κτιριακού δυναμικού τους και υλοποιούν μετασκευές ενεργειακής απόδοσης με ταχύτερους ρυθμούς. Τα μέτρα αναβάθμισης περιλαμβάνουν τη θερμομονωτική βελτίωση του κελύφους, νέα αποδοτικά συστήματα θέρμανσης και εξαερισμού, αναβάθμιση του συστήματος φωτισμού, μέτρηση της καταναλισκόμενης ενέργειας, βελτίωση των συστημάτων ελέγχων και διαχείρισης, εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και μηχανικές αναβαθμίσεις των συστημάτων.
Συντήρηση
Εκτός από την αποδοτικότητα των πόρων, ένα άλλο τυπικό χαρακτηριστικό των πράσινων κτιρίων είναι η έμφαση στην αντοχή και μακροζωία των συστημάτων. Το κάθε υλικό που χρησιμοποιείται στην κατασκευή, επιθεωρείται για ολόκληρο τον κύκλο ζωής του, όπως και για τα χαρακτηριστικά του κατά τη στιγμή της εγκατάστασης. Χρησιμοποιείται ολιστική προσέγγιση που λαμβάνει στοιχεία της ενσωματωμένης ενέργειας, της τοξικότητας, της εκπομπής ρύπων και του κύκλου «αντικατάστασης» και ανακύκλωσης, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί ότι ένα υλικό είναι «αειφόρο» σε όλες του τις πτυχές.
Ανακαίνιση
Ένα άλλο χαρακτηριστικό που συμβάλλει στην οικονομική βιωσιμότητα ενός κτιρίου και ωφελεί τόσο τον ιδιοκτήτη και κατασκευαστή όσο και τον χρήστη, είναι η ευελιξία του σχεδιασμού και η δυνατότητα να προσαρμόζεται καλύτερα στους μελλοντικούς κινδύνους. Τα αειφόρα κτίρια συχνά περιλαμβάνουν συστήματα που έχουν σχεδιαστεί για να προσαρμόζονται ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες, συμπεριλαμβανομένων υπερυψωμένων δαπέδων και κινητών χωρισμάτων, τα οποία επιτρέπουν την κίνηση των χρηστών και την χωρική αναδιάρθρωση χωρίς αναστάτωση, διακοπή εργασιών, ή επιπλέον κόστος.
Για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, προσαρμοστικότητα σημαίνει ευκολία μετάβασης σε μια νέα χρήση ή αναδιαμόρφωση του χώρου, προκειμένου να ανταποκρίνεται στις μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς. Για τον ιδιοκτήτη και τον χρήστη, ένα κτίριο που διασφαλίζει την προσαρμογή του σε νέες πηγές ενέργειας, υποδομές δεδομένων, κλιματικές αλλαγές και νέους τρόπους εργασίας, εξασφαλίζει ότι θα συνεχίσει να είναι ένα πολύτιμο περιουσιακό στοιχείο.
Συνολική εξοικονόμηση λειτουργικών δαπανών
Ένα αειφόρο κτίριο που χρειάζεται ελάχιστη αρχική επένδυση μόλις 2% πάνω από το κόστος κατασκευής ενός συμβατικού, αποδίδει εξοικονόμηση πάνω από δέκα φορές από την αρχική επένδυση, βάσει ενός 20ετούς κύκλου ζωής. Ενώ ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει την εξοικονόμηση και από την αύξηση της παραγωγικότητας και της υγείας των χρηστών, εμβαθύνοντας στην εξοικονόμηση ενέργειας, διαπιστώθηκε ότι η εξοικονόμηση του κόστους λειτουργίας λαμβάνεται υπόψη και στο κόστος ασφαλίστρων που συνδέονται με τον αειφόρο σχεδιασμό των κτιρίων και κατασκευών (σχήμα 2). Ο βαθμός της εξοικονόμησης ποικίλει ανάλογα με τις τιμές της ενέργειας σε μια δεδομένη τοποθεσία.
Τα στοιχεία που παρουσιάζονται στα διαγράμματα παραπάνω, δείχνουν ότι υπάρχει σεβαστό κέρδος από την εξοικονόμηση του κόστους λειτουργίας και συντήρησης. Παρόλα αυτά, ακόμα και τα πιο καλά σχεδιασμένα κτίρια με υψηλές απαιτήσεις και υπηρεσίες, μπορεί τελικά να μην αποδόσουν όπως αναμένεται αν δεν υποστηριχθούν και δεν υιοθετηθούν πρακτικές, ισχυρής μοντελοποίησης, σχεδιασμού, διαχείρισης κατασκευής και αποτελεσματικής διαχείρισης κατά την χρήση.
Άρθρο του κ. Δημήτρη Μαναγούδη, Μηχανολόγου Μηχανικού, Πιστοποιημένου επιθεωρητής Αειφόρων κτιρίων κατά DGNB, Πηγή: The Business case for Green building, WorldGBC
Leave A Comment